Dochodząc ochrony na drodze sądowej w związku z umową kredytu powiązaną z kursem waluty obcej CHF niezwykle istotnie jest skonstruowanie żądania pozwu w taki sposób, aby korzystne rozstrzygnięcie sądu faktycznie przyniosło oczekiwaną korzyść związaną z definitywnym uregulowaniem istniejącego pomiędzy stronami stosunku prawnego oraz definitywnym zakończeniem istniejącego sporu.
Z całą pewnością żądanie pozwu nie powinno ograniczać się jedynie do roszczenia pieniężnego związanego z żądaniem zapłaty określonej kwoty pieniężnej. Uwzględnienie przez sąd takiego żądania tj. zasądzenie żądanej przez powoda kwoty, zwłaszcza gdy żądanie pozwu opiera się na zarzucie abuzywności postanowień umowy odnoszących się do wyliczenia i przeliczania salda kredytu, spłat rat po kursie sprzedaży waluty CHF oraz sposobu wyliczania kursu kupna i kursu sprzedaży waluty CHF, nie ureguluje w sposób definitywny i zapobiegający jakimkolwiek dalszym roszczeniom stron ich wzajemnych relacji. Rozstrzygnięcie takie odnosić się będzie bowiem jedynie do stanu przeszłego i nie będzie dotyczyło rat nadpłaconych już po tej dacie, w toku trwającego przed sądem postępowania, jak i przyszłych niewymagalnych jeszcze rat i nie tylko hipotetycznie, ale i realnie może prowadzić do kolejnych sporów pomiędzy stronami.
Dlatego też usunięcie niepewności co do faktu ważności, względnie treści wiążącej strony umowy kredytowej jest niezbędne. Koniecznie jest więc dochodzenie w procesie ustalenia przez sąd określonych okoliczności tak, aby znalazły one odzwierciedlenie w treści sentencji wydanego rozstrzygnięcia.
W sytuacji bowiem, gdy sąd podzieli podnoszone zarzuty dotyczące ważność umowy i uzna, iż umowa kredytowa powiązana z kursem waluty obcej CHF winna zostać uznana za nieważną z uwagi na sprzeczność z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, z zasadami współżycia społecznego, z uwagi na obejście przepisów prawa (art. 58 kc), czy też na skutek abuzywności określonych klauzul umownych niezwykle istotne jest, aby stosowne rozstrzygnięcie w tym przedmiocie znalazło się w sentencji orzeczenia sądu.
Analogicznie dotyczy to sytuacji, gdy sąd uzna zawarty w umowie mechanizm waloryzacji kredytu do waluty obcej CHF za sprzeczny z prawem, jako niedozwolone postanowienie umowne w obrocie konsumenckim i zgodnie z literą prawa uzna go za niewiążący konsumenta ze skutkiem od daty zawarcia umowy. Zasądzenie określonej kwoty pieniężnej, stanowiącej sumę kwot nadpłaconych na skutek stosowania owego mechanizmu, według stanu na określony dzień rozwiązuje jedynie niewielką część problemu związanego z umową powiązaną z kursem waluty obcej CHF.
Pamiętać należy bowiem o tym, iż brak jest zgody i jednolitości poglądów zarówno w doktrynie prawa jak i orzecznictwie co do tego, czy prawomocne orzeczenie wiąże tylko w zakresie sentencji, czy też również w zakresie motywów rozstrzygnięcia, co może rodzić istotne wątpliwości co do dalszego statusu prawnego umowy.
Tymczasem stwierdzenie nieważności umowy przesądza nie tylko o możliwości domagania się zwrotu już spełnionych świadczeń, ale rozstrzyga również w sposób ostateczny o braku obowiązku spełniania na rzecz banku świadczeń w przyszłości. Stanowi więc zezwolenie na zaprzestanie spłaty kolejnych rat kredytu. Ustalające orzeczenie sądu znosi więc wątpliwości stron i zapobiega dalszemu sporowi o roszczenia banku wynikające z umowy. Bez takiego orzeczenia może się ponadto okazać, iż nie jest możliwe usunięcie z księgi wieczystej istniejącego obciążenia hipotecznego.
W przypadku zaś ustalenia braku związania stron postanowieniami dotyczącymi waloryzacji kredytu usunięte zostają wątpliwości co do tego, jak w przyszłości umowa stron winna być wykonywana.
Dlatego w przypadku dochodzenia roszczeń od banku niezwykle istotne jest właściwe sformułowanie żądania pozwu. Bez tego może się bowiem okazać się, iż walor wydanego orzeczenia jest dalece mniejszy niż byśmy sobie tego życzyli i zamiast zakończyć spór z bakiem może doprowadzić do konieczności jego dalszego prowadzenia.
Jako Kancelaria od wielu lat angażująca się w spory przeciwko bankom o roszczenia wynikające z umów kredytowych powiązanych z kursem waluty obcej CHF, w prowadzonych przez nas sprawach formułujemy stanowisko procesowe i wysuwamy żądania w taki sposób, aby jak najpełniej zrealizować założony cel i w sposób możliwie pełny zadbać o interesy naszych Klientów.
Autor: Aneta Zaleska radca prawny