W dniu 6 sierpnia 2020 r. Prezes UOKIK wydał decyzję na mocy której uznał za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów praktykę Raiffeisen Bank Polska polegającą na wprowadzaniu konsumentów w błąd w związku z rozpowszechnianiem nieprawdziwych informacji co do zmiany postanowień umów pożyczek hipotecznych i umów o kredyt hipoteczny indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej poprzez przesłanie w czerwcu 2016 r. do konsumentów informacji o jednostronnych zmianach postanowień Regulaminów i Umów w związku z zamiarem wprowadzenia do ww. dokumentów postanowień umownych odnoszących się do sposobu ustalania kursów kupna i sprzedaży walut opublikowanych w Tabeli kursów, w sytuacji, gdy bank nie jest uprawniony do dokonywania takiej jednostronnej zmiany postanowień umów pożyczek hipotecznych i umów o kredyt hipoteczny indeksowanych lub denominowanych do waluty obcej.
W ocenie Prezesa UOKIK Zasady wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut, od których zależy wielkość zadłużenia i wysokość poszczególnych rat płaconych przez kredytobiorców, to bardzo ważny element umowy o kredyt hipoteczny. Takich postanowień nie wolno jednostronnie zmieniać w umowach zawieranych na czas oznaczony, w których dochodzi do zadłużenia się konsumentów. Konsumenci, którzy nie zgadzali się na zmiany, mogli teoretycznie wypowiedzieć umowy, ale oznaczałoby to konieczność dokonania natychmiastowej spłaty całego zadłużenia. Wybór więc był fikcyjny, a bank wykorzystał swoją silniejszą pozycję, żeby narzucić swoje warunki.
Istotne warunki umów na czas oznaczony, przy których istnieje możliwość zadłużenia się konsumentów, mogą zostać zmienione wyłącznie na skutek dobrowolnego porozumienia banku i konsumenta. Jeżeli klient nie zgodziłby się na nie, to umowa powinna być wykonywana na dotychczasowych zasadach.
Decyzja nie jest prawomocna, a bank z całą pewnością złoży od niej odwołanie.
Należy jednak pamiętać, iż prawomocna decyzja Prezesa UOKIK stanowi tzw. prejudykat w postępowaniu sądowym, w indywidualnych sprawach konsumentów dochodzących roszczeń na podstawie zakwestionowanych przez UOKIK postanowień. Oznacza to tyle, iż sąd w indywidualnej sprawie z udziałem konsumenta związany jest faktem wpisu klauzuli do rejestru i obowiązany jest uznać, iż stanowi ona niedozwolone postanowienie umowne. Dlatego też decyzja ta, po jej uprawomocnieniu się, będzie miała ogromne znaczenie w sporach konsumentów uwikłanych w kredyty frankowe z bankiem.
Treść wydanej przez Prezesa UOKIK decyzji dostępna jest pod adresem: https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=16800