Dzisiejszy wyrok TSUE wydany w sprawie C- 19/20 jest przeze wszystkim korzystny dla kredytobiorców dawnego GE Money Banku (obecnie Banku BPH) dając sądom oceniającym umowy tego banku „zielone światło” dla usunięcia z umowy całej niedozwolonej klauzuli, a nie jedynie jej części odnoszącej się do marży banku.
Przypomnijmy, iż chodzi o następujące zapisy § 17 umów o kredyt indeksowany oferowanych przez dawny GE Money Bank:
„2.Kursy kupna określa się jako średnie kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP minus marża kupna.
3.Kursy sprzedaży określa się jako średnie kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP plus marża sprzedaży”.
Trybunał wskazał, iż przepisy dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie temu, żeby uznany za nieuczciwy warunek został częściowo utrzymany w mocy poprzez usunięcie elementów przesądzających o jego nieuczciwym charakterze, w przypadku gdyby to usunięcie sprowadzało się do mającej wpływ na istotę tych warunków zmiany ich treści. Jedynie gdyby element klauzuli indeksacyjnej umowy kredytu hipotecznego dotyczący marży banku stanowił zobowiązanie umowne odrębne od innych postanowień umownych, które mogłoby być przedmiotem zindywidualizowanego badania jego nieuczciwego charakteru, sąd krajowy mógłby go usunąć.
W umowach dawnego GE Money Banku zawarty w ramach klauzuli indeksacyjnej zapis dotyczący marży banku nie stanowi odrębnego zobowiązania umownego, lecz jest elementem klauzuli indeksacyjnej rozumianej jako całość (jedna klauzula umowna), stąd też nie ma możliwości, jak podnoszą pełnomocnicy banku w postępowaniach sądowych, usunięcia jedynie odwołania do marży banku, pozostawiając w mocy indeksację kursem średnim NBP.
Dodatkowo, usunięcie odwołania do marży banku niewątpliwie doprowadziłoby do zmiany istotny klauzuli indeksacyjnej w jej pierwotnym brzemieniu, na co zwrócił już uwagę nawet Sąd Okręgowy w Gdańsku formułując w tym przedmiocie pytanie prejudycjalne.
Choć TSUE nie napisał tego wprost, przyjąć należy, iż w przypadku umów kredytowych dawnego GE Money Banku, cała treść zawartej w umowie klauzuli indeksacyjnej winna zostać uznana za abuzywną, co oznacza konieczność wyeliminowania z badanych przez sądy umów całej treści paragraf 17 ust. 2 i 3 umowy kredytu. Postanowienia te należy uznać za niewiążące konsumenta w całości, ze skutkiem od daty zawarcia umowy.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny