O aneksach oferowanych Getin Bank S.A. DomBank Hipoteczny Oddział w Łodzi (obecnie Getin Noble Bank) pisaliśmy już wiele. Getin Bank, po pozorem obniżenia zobowiązań obciążających kredytobiorcę – celem aneksu było bowiem wprowadzenie, jako podstawy rozliczeń stron, w miejsce kursu waluty wynikającej z obowiązującej w banku tabeli kursów walut obcych kursu średniego NBP, obciążał kredytobiorców olbrzymią opłatą za aneks, wyliczaną w oparciu o saldo zadłużenia wynikające z umowy kredytowej i stanowiącą określony jej procent, następnie doliczaną do salda zadłużenia i w dalszej kolejności, będącą podstawą do naliczana rat odsetkowych.
Aneksy były pomyślane tak, aby stwarzać pozory działań dla dobra i interesu konsumenta, podczas gdy faktycznie celem aneksów była wyłącznie ochrona interesu banku i uzyskanie dodatkowego zarobku kosztem kredytobiorcy. Faktycznie bowiem korzyść, jaką miał odnieść na skutek jego podpisania konsument, miała jedynie pozorny charakter. O ile bowiem aneks zakładał wyeliminowanie stosowanego przez bank, przy przeliczaniu dokonywanych przez konsumenta spłat rat kapitałowo – odsetkowych, niekorzystnego kursu waluty, to jednocześnie obciążał konsumenta ogromną opłatą za sporządzenie aneksu, która to opłata, jak wynika z dogłębnej analizy zaproponowanego przez bank rozwiązania, miała na celu zrekompensowanie bankowi tego, czego miało mu się nie udać zarobić od momentu wejścia w życie nowych postanowień umownych.
Wskazać bowiem należy, iż zgodnie z treścią § 3 przedmiotowego aneksu „Opłata za sporządzenie aneksu w wysokości 1,95% kwoty kredytu pozostałej do spłaty na dzień wejścia w życie aneksu zostanie pobrana w trybie podwyższenia salda kredytu. Wysokość opłaty zostanie wyliczona w PLN, wg kursu sprzedaży dewiz CHF podanego w „Bankowej Tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut” obowiązującej w dniu wejścia w życie aneksu, a następnie doliczona do bieżącego salda kredytu poprzez jej przeliczenie na CHF według kursu kupna dewiz CHF do złotego podanego w „Bankowej Tabeli kursów walut dla kredytów dewizowych oraz indeksowanych kursem walut” obowiązujących w dniu wejścia w życie aneksu”.
Analiza danej konkretnej sytuacji faktycznej pokazuje, iż samo zastosowanie mechanizmów spreadowych przy wyliczeniu opłaty za aneks tzn:
- określenie kwoty opłaty za aneks jako % od pozostałego do spłaty kredytu w PLN,
- wyliczenie tej wartość wg kursu sprzedaży CHF banku (uwzględnia spread)
- przeliczenie zobowiązania z PLN na kwotę zwiększającą pozostały do spłaty kapitał na CHF wg kursu zakupu CHF banku (uwzględnia spread)
przekładały się na realne zmiany wartości opłaty za aneks z deklarowanych 1,95% na realne 2,22%, co w znacznym stopniu kompensowało bankowi potencjalne niższe zyski wynikające z zablokowania możliwości dowolnego ustalania kursu wymiany waluty obcej.
Mając na względzie fakt, iż do przeliczeń stosowany był nie kurs średni NBP, ale kurs sprzedaży walut NBP, a także biorąc pod uwagę dodatkowe korzyści dla banku wynikające z wyższych odsetek naliczanych od zwiększonej kwoty kapitału (opłata za aneks doliczana była przecież do salda kredytu i od tak powiększonej kwoty klient spłacał raty kapitałowo – odsetkowe) wskazać należy, iż sumaryczny zysk banku był wyższy, niż w przypadku stosowania wcześniejszego mechanizmu spreadów (przy wartości spreadów z dnia podpisania aneksu).
Aneks oferowanie przez Getin Bank S.A. DomBank Hipoteczny Oddział w Łodzi które, jak przedstawiano klientom banku, miały być dla nich korzystne, w efekcie korzystne były jedynie dla banku, powodując dodatkowe i to wcale niemałe, kilkutysięczne obciążenie dla kredytobiorców.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny