Kredyty powiązane z kursem waluty obcej CHF popularne były nie tylko wśród konsumentów, ale również chętnie udzielane były przedsiębiorcom na cele związanie z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Do tej pory sądy głównie rozstrzygały sprawy z udziałem konsumentów coraz częściej przyznając im rację w sporach z bankami. Duża część zapadających rozstrzygnięć opiera się na zarzucie abuzywności postanowień umowy odnoszących się do mechanizmu indeksacji kwoty kredytu do waluty obcej CHF i oparcia owej indeksacji o kurs waluty wynikający z tabeli kursów banku. Przepisy dotyczące niedozwolonych klauzul umownych – art. 385¹ kc mogą jednak znaleźć zastosowanie tylko w sporze z udziałem konsumentów. Przewidziana tymi przepisami ochrona przed nieuczciwością ze strony przedsiębiorcy dotyczy bowiem obrotu wyłącznie konsumenckiego, a więc umów zawieranych w celu niezwiązanym bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą lub zawodową. Stąd też dochodzenie roszczeń przez przedsiębiorców na tej podstawie niestety mogło okazać się zawodne.
Na szczęście, podzielając argumenty wysuwane przez pełnomocników w procesie, sądy zaczynają coraz głębiej sięgać do problemu zgodności z prawem umów powiązanych z kursem waluty obcej CHF, dostrzegając ich bezwzględną nieważność, jako sprzecznych z prawem i zasadami współżycia społecznego. Bezwzględna nieważność dotyczy zaś nie tylko konsumentów, ale i dotyka umów zawartych również przez przedsiębiorców. Coraz częściej zapadają wyroki, w których sądy dostrzegają sprzeczność umów kredytowych powiązanych z kursem waluty obcej z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, sprzeczność klauzul waloryzacyjnych z przepisami prawa oraz istotą waloryzacji, brak ekwiwalentności świadczeń oraz brak równorzędności stron w ramach umowy z uwagi na nierównomierne rozłożenie ryzyk związanych z umową, w szczególności zaś ryzyka walutowego. Ten kierunek rozważań sądów daje zaś podstawę i nadzieję na skuteczne dochodzenie roszczeń również i przez przedsiębiorców.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny