Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prawa roszczenia o charakterze majątkowym przedawniają się, poza szczególnymi wyjątkami, z upływem lat 10 licząc od daty wymagalności roszczenia.
Po upływie tego okresu okresu roszczenie co prawda nie wygasa i może być dochodzone przed sądem, ale strona zobowiązana do jego spełnienia może bronić się zarzutem przedawnienia który, w razie jego podniesienia winien zostać przez sąd, co do zasady, uwzględniony.
Kwestia przedawnienia dotyka również roszczeń majątkowych związanych z umowami kredytowymi w walucie obcej, w szczególności kredytów w CHF.
W umowach kredytowych powiązanych z walutą obcą znajdują się postanowienia dotyczące indeksacji kwoty kredytu do waluty CHF, które to postanowienia, w zdecydowanej większości przypadków spełniają przesłanki uznana za niedozwolone postanowienia umowne w obrocie konsumenckim. W wielu przypadkach można również postawić zarzut nieważności umowy kredytowej, jako sprzecznej z prawem. Rodzi to oczywiście możliwość domagania się od banku określonych roszczeń o charakterze majątkowym, do których zastosowanie znajduje 10 letni termin przedawnienia.
Upływ owego 10 letniego terminu od daty zawarcia umowy nie przekreśla jednak sensu i celowości podejmowania działań na drodze prawnej. Przedawniła się bowiem co najwyżej część roszczeń, z reguły stosunkowo niewielka, związana z najdawniej dokonywanymi operacjami.
Wskazać należy, iż w przypadku roszczeń majątkowych związanych z kredytem w walucie obcej, bieg terminu przedawnienia rozpoczął swój bieg, nie z datą zawarcia umowy, lecz z datą wypłaty kwoty kredytu lub poszczególnych jego transz. W momencie wypłaty kredytu zadziałał bowiem mechanizm powiązania kredytu w walutą obcą, co wpłynęło na wysokość istniejącego zobowiązania. Następnie mechanizm ten działa każdorazowo, w momencie dokonywania spłat rat kapitałowo – odsetkowych, powodując znacznie zwiększenie obciążenia finansowego związanego z dokonywanymi spłatami. W tym ostatnim przypadku bieg terminu przedawnienia liczy się oddzielnie dla każdej z poszczególnych spłat.
Nie wolno ponadto zapominać, iż w przypadku kredytów powiązanych z walutą obcą walka toczy się nie tylko o raty już uiszczone na rzecz banku, ale o przyszłość, rozumianą, jako wyeliminowanie powiązania kredytu w walutą obcą, co w rezultacie skutkować winno znacznym zmniejszeniem istniejącego salda zadłużenia.
Upływ 10 lat od daty zawarcia umowy nie wyklucza więc w żadnej mierze walki od „odfrankowanie kredytu”.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny