Wydawało się, iż klienci towarzystw ubezpieczeniowych, którzy podpisali aneksy do umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (tzw. polisolokaty) obniżające wysokość opłat pobieranych w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umów muszą pogodzić się z faktem pobrania przez towarzystwo, w przypadku rozwiązania umowy przed upływem umówionego okresu, części zgromadzonych środków tj. w wysokości wynikającej z zaakceptowanego aneksu. Pojawiły się bowiem poglądy, iż na skutek podpisania aneksu doszło do modyfikacji treści łączącego strony stosunku prawnego i opłata likwidacyjna, w wysokości wynikającej z treści aneksu nie spełnia już przesłanek uznania ją za abuzywną w rozumieniu art. 385¹ kc, w szczególności zaś przesłanki sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażącego naruszenia interesów konsumenta.
Przypomnijmy, iż na skutek decyzji wydanych przez Prezesa UOKIK, będących następstwem uprawdopodobnienia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, towarzystwa ubezpieczeniowe zobowiązały się do obniżenia opłat pobieranych w związku z wcześniejszym rozwiązaniem określonych umów ubezpieczenia. Decyzje takie zostały wydane w stosunku do wszystkich towarzystw ubezpieczeniowych oferujących umowy ubezpieczenia na życie z ufk. Zgodnie z przyjętymi na siebie zobowiązaniami towarzystwa zobowiązały się zaoferować określonej grupie klientów aneksowanie umów i zmianę w ten sposób zasad wypłaty świadczenia wykupu, poprzez znaczne obniżenie pobieranych z tego tytułu opłat. Celem aneksów było polepszenie sytuacji konsumentów, który w ten sposób, bez konieczności podejmowania jakichkolwiek działań windykacyjnych uzyskali wypłatę znacznie wyższych kwot, niż wynikałoby to pierwotnych zapisów ogólnych warunków ubezpieczenia.
Kancelaria od początku broniła poglądu, iż podpisanie przez konsumenta aneksu do umowy ubezpieczenia, zaoferowanego w związku z realizacją przez towarzystwo zobowiązania wynikającego z decyzji Prezesa UOKIK, w żaden sposób nie uchyla abuzywności postanowień umownych dotyczących wysokości świadczenia wykupu i dochodzenie roszczeń w pozostałym zakresie jest jak najbardziej dopuszczalne. W ocenie Kancelarii postanowienia dotyczące wysokości świadczenia wykupu w treści wynikającej z zaakceptowanego przez konsumenta aneksu, co do zasady, nadal stanową niedozwolone postanowienia umowne w obrocie konsumenckim w rozumieniu art. 385¹ kc.
Powyższe stanowisko znalazło wyraz w wielu prawomocnych wyrokach wydanych w ostatnim czasie przez Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy wydanych w prowadzonych przez Kancelarię sprawach, na mocy których Klienci Kancelarii, pomimo podpisana aneksów do umów ubezpieczenia, odzyskali całość opłat likwidacyjnych pobranych w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umów.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny