Upadłość konsumencka może zostać ogłoszona także w sytuacji, gdy osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie posiada żadnego majątku, który po upłynnieniu mógłby służyć częściowemu zaspokojeniu wierzycieli, a także gdy jej sytuacja finansowa wskazuje na trwałą niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat na rzecz wierzycieli.
W takiej sytuacji postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości osoby fizycznej toczy się w trybie uproszczonym, a koszty postępowania pokrywa,w zależności od sytuacji – tymczasowo lub finalnie – Skarb Państwa.
Po zbadaniu sytuacji dłużnika i sprawdzeniu zaistnienia przesłanek do ogłoszenia upadłości Sąd wydaje postanowienie w przedmiocie wniosku o ogłoszenie upadłości, co wiąże się z ogłoszeniem upadłości dłużnika bądź oddaleniem złożonego wniosku.
W przypadku ogłoszenia upadłości dłużnika nie posiadającego żadnego majątku oraz którego sytuacja osobista w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, Sąd na wniosek upadłego może wydać postanowienie o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
W sytuacji zaś, gdy niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli wynikająca z osobistej sytuacji upadłego nie ma charakteru trwałego, Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli pod warunkiem, że w terminie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłaty wierzycieli, na skutek którego Sąd, uznając, że ustała niezdolność upadłego do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, uchyli postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli i ustali plan spłaty wierzycieli. Umorzenie zobowiązań upadłego, w przypadku braku uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego, następuje wówczas z upływem pięciu lat od dnia uprawomocnienie się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.
Na koniec warto wskazać, iż Sąd oddala wniosek upadłego o umorzenie zobowiązań bez ustalenia spłaty wierzycieli w sytuacji, gdy upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań lub też w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe,w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań chyba, że uwzględnienie wniosku jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.
Autor: Aneta Zaleska – radca prawny